Cittaslow - Yavaş Şehirler

Cittaslow kavramı, Türkçede Sakin Şehir olarak tercüme edilmektedir. İtalya’da Greve in Chianti Kentinde 1999 yılında kurulan Cittaslow, 50.000 kişiden az nüfusu olan kentlerin üye olabildiği uluslararası bir belediyeler birliğidir. Yavaş Şehir, bir kentin kalkınmasını ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi için söz konusu kentin kendi gelenek ve göreneklerinin, tarihsel kimliğinin, bölgeye özgü yemeklerinin, gelenek ve göreneklerinin, mimarisinin korunması gerektiğini öne sürmektedir. Yavaş Şehir felsefesi kentlerin güçlü ve zayıf yönlerini analiz ederek sahip oldukları imkanlar doğrultusunda strateji ve politikalar üretmesini teşvik etmektedir. Bir şehrin Yavaş Şehir olarak adlandırılması şehrin tarihi ve kültürel yapısını, şehrin genlerinde yer alan duyguları, kentin rengini ve şehrin dokusunu bir bütün halinde kentin yaşayanlarının ve misafirlerinin tüm bu olguları hissederek zevk alabilecekleri bir hızda yaşanması anlamına gelmektedir. Bölge halkının geçmişten günümüze icraa ettiği yerel zanaatları gelecek nesillere ve kentin misafirlerine aktarmaktır. Hayatın hızına kapılarak yaşamın bir yere yetişme duygusundan ibaret olmadığını anlamak, kentlerin gelişebilmesi için doğaya zarar vermek zorunda olmadığı hatta doğa ile bütünleşerek gelişim gösterebilecekleri politikalar üretmektir. Tüm bunları yaparken kentte bulunan insanlara yaşadıkları andan zevk almaları gerektiğini hatırlatmaktır.

Cittaslow kentlerini sahip olduğu anlayışlar;

1. YAVAŞ YAŞAM

Yavaş yaşamak, kendimize ve sevdiklerimize daha çok zaman ayırabilmek, hız için dünaya zarar vermemek, hayattan ve yaşadığımız andan zevk alabilmektir.

2. SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA

Küçük kentlerden büyük şehirlere göçün en önemli sebepleri istihdam ve sosyal olanakların yetersizliği olarak kabul edilmektedir. Ekonomik gücü olmayan kentler zamanla ölmektedir. Kentin kalkınması ancak kendi kimliğine sahip çıkarak mümkün olmaktadır. Kentin doğasına, esnafına, kültürüne, tarihine, yemeklerine, ürünlerine saygı duyarak kalkınma stratejileri geliştirmesi sosyal ve ekonomik hayatın canlanması kentin ayakta kalabilmesi için şarttır.

3. KENT RUHU

Her kentin geçmişinden, o topraklarda geçmişten günümüze yaşayan tüm uygarlıklardan birikerek gelen ürünleri, şiirleri, şarkıları, dostlukları, tarihi, yerel özellikleri tüm yaşananların birikiminden oluşan bir kent ruhu vardır. Kent ruhu bir kenti diğerler kentlerden ayırmaktadır. Cittaslow ise kent ruhunun korunarak kentin kalkınmasıdır.

4. YAVAŞ YEMEK

1986 yılında İtalya'da “slow food” kavramı tanıtıldı. Slow Food’un Türkçe karşılığı Yavaş Yemek’tir. Bu kavram büyüyen ve yaygınlaşan “fast food” endüstrisine karşı bir tepki olarak ortaya konuldu. Yavaş Yemek, bölgeleri yerel yiyecekleri belirlemeye ve kullanmaya, üretmeye ve aile ve arkadaşlarla yemek yemenin keyfini çıkarmaya zaman ayırmaya teşvik etmektedir. Yemek yemek mekanik bir eylem olarak değil sosyal bir tercih olarak kabul edilmektedir. Yemek yeme tercihi tohumu, tarlada çalışan işçileri, mutfak endüstrisini, doğaya verilen veya verilmeyen zararı, mutfak çalışanlarını ve daha birçok unsuru etkilemektedir. Yavaş yemek iyi, temiz ve adil gıdayı tercih etmektir.

Türkiye’de bir çok belediye kentini “Cittaslow” ilkelerine uygun bir şekilde yönetmeye gönüllü olmuş ve başkanlığını yaptığı belediyeyi “Cittaslow” belediyeler birliğine dahil etmiştir. Yavaş Şehir ağına dahil olmak isteyen belediyeler için üyelik süreci ve kriterler https://cittaslowturkiye.org/uyelik-sureci-ve-kriterler/ adresinde yer almaktadır.

Temmuz 2021 itibariyle Yavaş Şehir ünvanına sahip belediyeler ve belediyelerin mevcut başkanları;

Abdulalim Mümtaz ÇOBAN - Ahlat Belediyesi

Ergüder TOPTAŞ - Akyaka Belediyesi

Veli GÖK - Eğirdir Belediyesi

Ünal ÇETİN - Gökçeada Belediyesi

Cevat Şensoy - Gerze Belediyesi

Ahmet ÇANKAYA - Göynük Belediyesi

Muzaffer YALÇIN - Güdül Belediyesi

Şeref Albayrak - Halfeti Belediyes

Kamil Ceylan - Köyceğiz Belediyesi

Necdet TÜRKER - Mudurnu Belediyesi

Mustafa Sayım TANDOĞAN - Perşembe Belediyesi